لوازم کار و ایمنی فردی:
لوازم ایمنی فردی مخصوص هر فرد بوده و نباید توسط شخص دیگری استفاده شود زیرا ممکن است آن وسیله با شرایط بدنی شخص استفاده کننده سازگاری داشته باشد و کارایی مناسب را جهت استفاده دیگری نداشته باشد. همچنین ناظر پروژه بایستی تذکرات لازم در خصوص رعایت ایمنـی فردی توسط کلیـه افراد پیمانکار را به سرپرست گروه اجرایی متذکر شود. به طـور مثـال اجازه ندهد شخصی بدون کلاه ایمنی در پایین پایه مشغول به کار باشد چون هر لحظه امکان سقوط اشیاء مختلف از بالای تیر به پایین آن وجود دارد.
مشخصات کلاه ایمنی:
وزن کلاه به طور کامل نباید از ۴۰۰ گرم تجاوز نماید.
باید از مواد غیر قابل احتراق ساخته شده باشد.
در محل هایی که خطر برق گرفتگی وجود دارد جنس کلاه باید عایق برق باشد.
دور تا دور کلاه لبه داشته باشد تا سر و گردن و صورت و پشت گردن کارگر را محافظت نماید.
تقسيم بندي کلاه های ایمنی:
کلاس C: این کلاه ها برای محافظت سر در برابر ضربات سبک و به ویژه برخورد سر با اشیاء ثابت طراحی و ساخته شده اند.
کلاس E (حفاظت در برابر ولتاژ های بالا): در این کلاس میزان نشت جریان در طول یک دقیقه تماس با ولتاژ ۲۰۰۰۰ ولت متناوب و فرکانس ۶۰ هرتز، بیش از ۹ میلی آمپر نمی باشد.
کلاسG (حفاظت در برابر ولتاژ پایین): در این کلاس، میزان نشت جریان در طول یک دقیقه تماس کلاه با ولتاژ ۲۲۰۰ ولت متناوب و فرکانس ۶۰ هرتز، بیش از ۳ میلی آمپر نیست.
لوازم کار و ایمنی گروهی:
همانگونه که از نام آن پیداست جهت ایمنی گروهی افراد به کار می رود، مانند: جعبه کمکهاي اولیه، دستگاه اتصال زمین فشار ضعیف، دستگاه اتصال زمین فشارمتوسط، کارتهاي حفاظتی، نردبان عایق، فیوزکش فشار ضعیف بادستکش عایق، طناب دستی، دستگاه هوا رسانی، فرش لاستیکی متناسب با ولتاژ فشار متوسط و …
لوازم کار و ایمنی کارگاهی:
لوازم ایمنی کارگاهی جهت ایمن سازی محیط کار و پایین آوردن خطرات احتمالی ناشی از انجام کار در محل استفاده می گردد. تفاوت این دسته با لوازم ایمنی گروهی در این است که بیشتر جهت ایمنی افراد و اشخاصی
که در محل کارگاه تردد دارند، مورد استفاده قرار می گیرند. از لوازم ایمنی کارگاهی می توان به موارد زیر اشاره نمود.
پرچم قرمز رنگ، چراغ چشمک زن، نوار خطر زرد رنگ، مخروط ایمنی، تابلو های خطر، تخته های چوبی جهت پوشاندن گود، وسایل مربوط به ایمن سازی وسیله نقلیه، تابلو هشدار دهنده شب نما، كپسول آتش نشاني، و … .
برق گرفتگي:
وقتي اختلاف پتانسيل الكتريكي بين دو نقطه از بدن ايجاد می شود بطوريكه جريان برق از يك نقطه از بدن وارد و از نقطه ديگري خارج شود، برق گرفتگي رخ ميدهد.
عوامل مؤثر در برق گرفتگی:
ولتاژ
شدت جریان الکتریکی
مسیر عبور جریان
مدت عبور جریان از بدن
نوع جریان (AC یا DC)
فرکانس برق
مقاومت بدن
رطوبت
سطح تماس پوست
سن افراد، بيماري و …
حداكثر ولتاژ مجاز تماس در شرايط عادي:
الف) براي برق AC با فركانس ۵۰ هرتز:
طبق استاندارد آلمان (VDE): 65 ولت
طبق استاندارد انگليس (IEC): 50 ولت
ب) براي برق DC:
طبق هر دو استاندارد (VDE و IEC): 120 ولت
شدت جريان الكتريكي:
براي برق AC با فركانس ۵۰ هرتز آستانه احساس شدت جريان الكتريكي ۱ ميلي آمپر می باشد.
شدت جريان بدون خطر: ۸ تا ۱۰ ميليآمپر
شدت جريان خطرناك: ۲۵ ميليآمپر
براي برق DC شدت جريان خطرناك۵۰ ميليآمپر می باشد.
مقاومت بدن:
مقاومت بدن انسان ها متفاوت است. مقاومت بین اعضای مختلف بدن انسان به طور متوسط برابر است با:
دست و دست: تقریبا ۴۰۰۰ اهم
دست و پا: تقریبا ۴۵۰۰ اهم
پا و پا : تقریبا ۶۵۰۰ اهم
هر دو دست و دو پا: تقریبا ۱۸۰۰ اهم
مسیر عبور جریان:
خطرناك ترين مسير عبور جريان از قلب، شش ها و مغز ميباشد و هرچقدر سطح تماس بيشتر باشد شدت برق گرفتگي بيشتر است.
مدت زمان عبور جريان از بدن:
۱۰۰ ميليآمپر در مدت ۳ ثانيه باعث فيبرپلاسيون قلب و قطع ضربان ميشود.
۲۵ ميليآمپر در مدت ۵ ثانيه باعث مرگ ميشود
با توجه به نمودار فوق اگر جریان ۵۰۰ میلی آمپر در زمان ۰۱/۰ ثانیه از بدن شخص عبور کند باعث فوت شخص خواهد شد. لذا در طراحی سیستم ارتینگ بحث حفاظت و زمان عبور جریان از تجهیزات و بدن انسان بسیار مهم بوده و رله های مربوط به تریپ ارت باید در زمان درست عمل نمایند (درحد میلی ثانیه).
طبق استاندارد IEC 60479-1 جریان بیش از ۳۰ میلی آمپر در زمان بیش از ۵ ثانیه باعث کشته شدن افراد می گردد.
عوارض ناشي از برق گرفتگی:
انقباض ماهيچهها
خفگي
اختلالات قلبی
سوختگي
اختلالات و ضایعات عصبی
سوختگي مهمترين اثرات بعدي حوادث الكتريكي است. سوختگي ناشي از ولتاژ فشارضعيف و متوسط متناوب بسيار جدي و عميق است. شوك الكتريكي ناشي از ولتاژهاي فشار قوي ممكن است بدليل پايين بودن شدت جريان خيلي شديد نباشد ولي سوختگي ناشي از آن بدليل ولتاژ فشارقوي ممكن است وسعت زيادي از بدن را بپوشاند و بسيار جدي باشد.
کنترل بر ایمن سازی فردی، گروهی، کارگاهی و کار در ارتفاع در پروژه های شرکت توزیع:
از مهمترین مسائلی که ناظر پروژه بایستی به آن ها توجه داشته باشد مسئله ایمنی کارکنان و پرهیز از خطرات احتمالی است. حوادثی که بصورت غیر منتظره در هنگام کار روي داده و جریان عادي کار را متوقف میسازد و داراي پیامدهاي جسمی و روانی براي کارگران و خسارات اقتصادي براي شرکت یا سازمان می شود. برخی از حوادث اثرات روانی دراز مدت بر روي نیروي کار داشته و موجب کاهش راندمان کاري میگردد.
اعمال نا ایمن در محیط کارگاه عبارتند از:
انجام کار بدون مجوزهاي لازم
بی توجهی به دستورالعملها و نکات ایمنی آیین نامه هاي حفاظتی و اخطارها
استفاده نکردن از وسایل ایمنی فردي، گروهی، کارگاهی
انجام اعمال پر خطر (کار هنگام خستگی و خواب آلودگی، عجله یا شوخی هنگام کار و…..)
عدم وجود ابزار آلات و ماشین آلات مناسب
استفاده از طناب به کمر کارگر بالارو صحیح نمی باشد زیرا این طناب می تواند باعث درگیر شدن دست های کارگر شده و در صورتی که حادثه ای پیش آید، کارگر نمی تواند عکس العمل مناسبی از خود نشان دهد. در ضمن وجود طناب به کمر فرد بالارو می تواند مانعی برای صعود از پایه باشد (روش صحیح بدین صورت است که یک نفر بالارو از گروه پیمانکار، طناب هندلاین را در یکی از سوراخ های رأس پایه نصب نموده و در پایین پایه یراق آلات توسط نفر دیگر به این طناب بسته و به بالای پایه منتقل گردند).
تکیه قرار دادن یراق آلات تک پیچه مثل پایه چراغ لاک پشتی تک پیچه
پرتاب کردن یراق آلات به بالا وپایین و استفاده نکردن از طناب و قرقره
حفاری بدون وسایل و علائم هشدار دهنده نظیر چراغ های چشمک زن یا گردان و تابلوها یا پرچم احتیاط در اطراف مسیر حفاری
دپوی نامناسب پایه و یراق آلات در محل پروژه
دپوی نامناسب خاک ناشی از حفاری
عدم حمل نخاله ها از محل پروژه
عدم مشخص نمودن نقاط حادثه خیز برای پیمانکار
بی نظمی در محیط کارگاه
لبه ها و پرتگاههاي بدون حفاظ و علائم هشدار
ترك دستگاه در وضعیت خطرناك
استفاده از ابزار معیوب
لبه ها و پرتگاههاي بدون حفاظ و علایم هشدار